Hoewel financiële markten, tv en internet de wereld aanzienlijk kleiner maken, is kosmopolitisme – het idee dat de mens primair een wereldburger hoort te zijn – omstreden. Paul Scheffer pleitte enige maanden geleden in zijn spraakmakende essay over de allochtonen voor meer identificatie met de eigen cultuur in plaats van met de hele wereld. En de filosoof Martha Nussbaum kreeg enkele jaren geleden van haar Amerikaanse collega’s de wind van voren toen zij een kosmopolitische instelling prefereerde boven een oriëntatie op de identiteit van eigen land en streek.
Lolle Nauta zal ten eerste onderzoeken of er in sommige opzichten al sprake is van een ontwikkeling richting wereldrepubliek en hij gaat na welke argumenten daartegen zouden kunnen worden aangevoerd. Vervolgens verdedigt hij de stelling dat de geldigheid van liberaal-democratische principes zich niet kan beperken tot de nationale staat. Wie op dat niveau democratische principes huldigt, kan, of hij dat leuk vindt of niet, geen tegenstander zijn van de toepassing op internationaal niveau. Tenslotte zal Nauta een poging doen om te omschrijven hoe een niet-utopische opvatting van een wereldrepubliek eruit zou kunnen zien en wat vandaag de dag onder wereldburgerschap kan worden verstaan.
Prof. dr. Lolle Nauta was van 1967 tot zijn emeritaat in 1994 hoogleraar wetenschaps-filosofie en sociale wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij schreef vele artikelen en boeken, waaronder Argumenten voor een kritische ethiek, De factor van de kleine c en De gerealiseerde utopie en andere sociaal-filosofische stukken. Onlangs verscheen de bundel Onbehagen in de filosofie. Hij heeft zitting in verschillende commissies op het gebied van de filosofie, ontwikkelingssamenwerking en de politiek.